Σκέψεις για τους μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου.
Ένας μεγάλος σταθμός στην ζωή των μαθητών είναι η μετάβαση από την υποχρεωτική εκπαίδευση, στο Λύκειο. Χρονικά είναι η είσοδος στην εφηβεία.
Η πρώτη μεγάλη απόφαση είναι η επιλογή τύπου Λυκείου.
Γενικό Λύκειο ή Επαγγελματική/Τεχνολογική κατεύθυνση;
Αυτή η απόφαση δεν σχετίζεται μόνο με οικονομικές απολαβές αλλά κα με την κοινωνική θέση, την αίσθηση της αξίας του "εαυτού", τον σχεδιασμό της ζωής τους.
Είναι μία απόφαση για την σταδιοδρομία η οποία περιλαμβάνει την διαδικασία επίλυσης προβλημάτων και την επιλογή μεταξύ πολλών επαγγελματικών εναλλακτικών επιλογών.
Οι έφηβοι καθημερινά κατακλύζονται από ερωτήσεις :
" τι σπουδές θα κάνεις; "
" ποιο επιστημονικό πεδίο θα επιλέξεις; "
" Θέλεις Γενικό Λύκειο ή Επαγγελματικό ; "
Έτσι βρίσκονται μπροστά σε δύσκολες επιλογές σχετικά με το μέλλον τους, χωρίς να έχουν πάντα την ωριμότητα και τις γνώσεις για αυτό.
Επίσης καθόλου αμελητέες είναι οι κοινωνικές καταβολές, η οικονομική κατάσταση και το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας, τα στερεότυπα που φέρνουμε μαζί μας και οι προσδοκίες των σημαντικών "άλλων", όπως της οικογένειας, των φίλων ακόμα και των δασκάλων.
Πού θα έπρεπε να στηρίζεται η απόφαση για την επιλογή τύπου Λυκείου;
Για να μπορέσει ένας έφηβος να πάρει απόφαση για το επαγγελματικό μέλλον του, θα πρέπει να έχει κατανοήσει σωστά τον εαυτό του. Πράγμα βέβαια πολύ δύσκολο.
Για αυτό χρειάζεται μία καθοδήγηση. Πρέπει να αξιολογηθούν τα ενδιαφέροντά του, τα ταλέντα του, οι προσδοκίες του, οι ιδιαιτερότητές του, οι επιδόσεις στο σχολείο και οι αξίες του, προκειμένου να πάρει απόφαση.
Η ενημέρωση για τους τύπους Λυκείου και οι προοπτικές τους, είναι ζωτικής σημασίας.
Οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν τον κόσμο της εργασίας, τα αναδυόμενα επαγγέλματα, τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του κάθε τύπου Λυκείου.
Δεν χρειάζεται από την Γ΄ Γυμνασίου να καταλήξουν στο επάγγελμα που θα κάνουν.
Χρειάζεται να γνωρίσουν τον εαυτό τους, να πάρουν πληροφορίες για τον κόσμο της εργασίας και τελικά να αποφασίσουν.
Διευκρίνηση παρανοήσεων.
"Τα επαγγελματικά Λύκεια είναι για τους αδύναμους μαθητές, οι καλοί μαθητές πάνε Γενικό Λύκειο". Είναι μία "Ταμπέλα". Ο κακός ο μαθητής να γίνει εργάτης ενώ ο καλός να γίνει επιστήμονας. Μήπως θα έπρεπε να πούμε ότι ο διαχωρισμός πρέπει να γίνεται με βάση τα ταλέντα, τις δεξιότητες και τις ικανότητες του κάθε παιδιού; Πόσο κύρος έχουν στο μυαλό μας οι ταμπέλες. Ένας ηλεκτρολόγος ή υδραυλικός έχει λιγότερη αξία από ένα δικηγόρο;;;;
" Αν θέλεις να μπεις π.χ. Ιατρική, καλύτερα από Επαγγελματικό Λύκειο, είναι πιο εύκολα τα μαθήματα" . Εδώ ξυπνάει η αθάνατη ελληνική κουτοπονηριά. Το ποσοστό εισαγωγής στις σχολές υγείας από ΕΠΑΛ είναι το 5% των εισακτέων. Για αυτό βλέπουμε οι βάσεις εισαγωγής να είναι μεγαλύτερες από τα ΕΠΑΛ σε σχέση με τα ΓΕΛ, για να δώσουμε ένα παράδειγμα, φέτος η βάση για την Ιατρική Αθηνών από τα ΓΕΛ ήταν 19.000 μόρια, ενώ η βάση από τα ΕΠΑΛ ήταν 19.460 μόρια.
"Η ύλη των εξετάσεων είναι πολύ λιγότερη και πιο εύκολη στα ΕΠΑΛ απ' ότι στα ΓΕΛ" . Η ύλη είναι διαφορετική και σαφώς πιο διαχειρίσιμη. Όμως εδώ να προσέξουν πολύ οι μαθητές των ΕΠΑΛ οι οποίοι στοχεύουν σε Πολυτεχνικές και Ιατρικές σχολές. Υστερούν οι μαθητές των ΕΠΑΛ σε θεωρητική κατάρτιση και γι' αυτό πολλοί φοιτητές εγκαταλείπουν τις σπουδές τους!
Τα Λύκεια
Ας κάνουμε μια αδρή περιγραφή των δύο τύπων Λυκείου:
-Γενικό Λύκειο ( ΓΕ.Λ ) . Προετοιμάζει τους μαθητές για την είσοδό τους σε πανεπιστημιακές σχολές. Τα μαθήματα όλων των κατευθύνσεων εμβαθύνουν σε θεωρητικές γνώσεις και πρακτικά είναι έτοιμοι για το πρώτο έτος του εκάστοτε πανεπιστημίου. Έχουν επίσης το γνωστικό υπόβαθρο να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις των επόμενων πανεπιστημιακών μαθημάτων.
-Επαγγελματικό Λύκειο (ΕΠΑ.Λ ). Επικεντρώνεται σε πρακτικές δεξιότητες και επαγγελματική κατάρτιση. Υπάρχουν εννέα τομείς:
1. Γεωπονίας, Τροφίμων και Περιβάλλοντος
2. Διοίκησης και Οικονομίας
3. Δομικών Έργων, Δομημένου Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικού σχεδιασμού
4. Εφαρμοσμένων Τεχνών
5. Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού
6. Μηχανολογίας
7. Ναυτιλιακών επαγγελμάτων
8. Πληροφορικής
9. Υγείας και Πρόνοιας – Ευεξίας
Τα ΕΠΑ.Λ είναι μια ενδιαφέρουσα επιλογή για τους μαθητές που επιθυμούν να ακολουθήσουν μια επαγγελματική πορεία.
-Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια ( Π.ΕΠΑ.Λ ).
Η λειτουργία τους ξεκίνησε σταδιακά από τη σχολική χρονιά 2021-2022 και ήδη λειτουργούν 19 Λύκεια σε όλη τη χώρα.
Ο σκοπός του Υπουργείου είναι να εξελιχθούν όλα τα ΕΠΑ.Λ σε Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια, τα οποία θα συνδέουν τους μαθητές πιο εύκολα με την αγορά εργασίας.
Και από τους δύο τύπους Λυκείου μπορεί να εισαχθεί ένας μαθητής στο Πανεπιστήμιο, μόνο όμως από τα Επαγγελματικά Λύκεια μπορεί να επιλέξει ένα τεχνικό επάγγελμα όπως π.χ. κομμωτής, ή μάγειρας ή αργυροχρυσοχόος.
Δεν πρέπει βέβαια να ξεχνάμε ότι υπάρχουν και τα Καλλιτεχνικά και Μουσικά Λύκεια, με τις δικές τους ιδιαιτερότητες, των οποίων η ανάπτυξη ξεφεύγει από τη λογική αυτού του άρθρου.
Πώς να επιλέξω Λύκειο;
Επιτυχημένος επαγγελματίας είναι αυτός που του αρέσει το επάγγελμά του. Αυτό είναι Νόμος!
Το ερώτημα λοιπόν αλλάζει και γίνεται: Τι μου αρέσει και τι μου ταιριάζει να κάνω;
Οι περισσότεροι γονείς λένε: " Κάνε ό,τι επάγγελμα θέλεις, εγώ θα σε στηρίξω"
Το θέμα είναι ότι το παιδί δεν ξέρει τι θέλει να κάνει και γι' αυτό νιώθει μετέωρο.
Η λύση σε αυτό είναι η πληροφόρηση. Να μάθει ποιες επιλογές έχει, ποιες είναι οι τάσεις τις αγοράς σήμερα, ποια βήματα πρέπει να κάνει για να φτάσει στο στόχο του.
Σημαντικό βήμα είναι να βοηθηθεί μέσα από τον Επαγγελματικό Προσανατολισμό να γνωρίσει τον εαυτό του, τις ικανότητές του, τα ενδιαφέροντά του, τις αξίες του, και να ταιριάξουν όλα αυτά με σπουδές που μπορεί να κάνει.
Ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός δεν είναι μια ακόμη πολυτέλεια.
Είναι ανάγκη!
